Wypryski w ciąży co robić gdy pojawiają się zmiany skórne?

Wypryski w ciąży są jednym z najczęstszych problemów dermatologicznych zgłaszanych przez kobiety spodziewające się dziecka. Zmiany skórne tego typu mają związek głównie z dynamicznymi zmianami hormonalnymi oraz zwiększoną aktywnością gruczołów łojowych. W przypadku pojawienia się wyprysków warto zastosować bezpieczne, skuteczne i zgodne z aktualnymi rekomendacjami metody pielęgnacji skóry, pamiętając o konieczności konsultacji z dermatologiem w przypadku nietypowych lub uporczywych wysypek.

Przyczyny powstawania wyprysków w ciąży

Najważniejszym czynnikiem wywołującym wypryski w ciąży jest wzrost poziomu hormonów, szczególnie androgenów, progesteronu oraz estrogenów, który następuje już w pierwszym trymestrze ciąży. Gwałtownie podwyższony poziom androgenów skutkuje wzmożoną produkcją sebum przez gruczoły łojowe. Nadmiar łoju prowadzi do zatykania porów skóry i powstawania zaskórników, grudek oraz krost zapalnych, pojawiających się najczęściej na twarzy, ale również na klatce piersiowej, ramionach czy plecach [1][2][4].

Produkcja sebum sprzyja nagromadzeniu martwych komórek naskórka, które blokują ujścia mieszków włosowych, potęgując rozwój stanów zapalnych i trądzikowych wyprysków [4]. Co istotne, pojawienie się wyprysków nie zależy od płci dziecka, lecz wyłącznie od reakcji skóry na zmiany hormonalne [1]. Pierwsze i drugie trymestr to czas największego ryzyka pojawienia się wyprysków — doświadcza ich aż 42% kobiet ciężarnych [2].

Rodzaje zmian skórnych w ciąży

Zmiany skórne typu trądzikowego, pojawiające się podczas ciąży, obejmują zarówno zaskórniki otwarte i zamknięte, jak i grudki czy krostki zapalne. Obserwuje się je przede wszystkim na twarzy, ale niekiedy także na innych częściach ciała [1][2].

Niekiedy wypryski mają inne podłoże niż typowo trądzikowe. Wśród nich wymienia się wysypkę swędzącą pokrzywkowo-grudkową, która występuje najczęściej po 34. tygodniu ciąży w okolicy brzucha i rozstępów; towarzyszy jej silny świąd i wymaga ona leczenia miejscowymi kortykosteroidami. Rzadsze, ale poważne powikłania to autoimmunologiczne schorzenia skóry, takie jak pemfigoid ciężarnych. Charakteryzują się one występowaniem pęcherzy i wymagają niezwłocznego leczenia pod kontrolą lekarza specjalisty z uwagi na możliwe ryzyko dla płodu [3].

Pielęgnacja i bezpieczne leczenie wyprysków

Prawidłowa pielęgnacja skóry w ciąży powinna bazować na delikatnym oczyszczaniu obszarów objętych wypryskami z użyciem łagodnych, nieperfumowanych środków myjących. W okresie ciąży unika się stosowania agresywnych preparatów — szczególnie produktów zawierających retinoidy, silne kwasy oraz substancje drażniące czy alergizujące [2][4].

Rekomendowane jest stosowanie kosmetyków bezpiecznych dla matki i płodu, a także ograniczenie eksperymentowania z nowymi produktami. Na rynku obecne są preparaty dedykowane kobietom w ciąży, o zmniejszonym potencjale alergizującym i łagodnej formule. W przypadku stwierdzenia mocno nasilonych zmian lub wysypek atypowych niezbędna jest szybka konsultacja dermatologiczna i wdrożenie leczenia zgodnego z zaleceniami specjalisty [2][3].

Znaczenie konsultacji lekarskiej

Trądzikowe zmiany w ciąży najczęściej mają łagodny przebieg i ustępują samoistnie wraz z unormowaniem hormonalnym, szczególnie w drugim trymestrze. W sytuacji pojawienia się nasilonych wysypek, silnego świądu lub zmian pęcherzowych wskazana jest niezwłoczna wizyta u lekarza dermatologa lub ginekologa. Specjalista wykluczy podłoże autoimmunologiczne i w razie potrzeby wdroży odpowiednie leczenie farmakologiczne, dostosowane do bezpieczeństwa ciąży [3]. Wielu kobietom poprawa stanu skóry towarzyszy już w drugim trymestrze, co ma związek ze stabilizacją poziomu hormonów [2].

Podsumowanie

Wypryski w ciąży występują najczęściej na skutek zmian hormonalnych i zwiększonej produkcji sebum typowej dla pierwszego i drugiego trymestru życia płodowego. Szerokie spektrum zmian skórnych od trądzikowych po bardziej nietypowe wysypki autoimmunologiczne wymaga indywidualnego podejścia do pielęgnacji oraz — w przypadku niepokojących objawów — konsultacji dermatologicznej. Delikatna pielęgnacja, stosowanie bezpiecznych preparatów oraz regularna obserwacja własnej skóry to klucz do łagodzenia problemu, zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa zarówno matki jak i dziecka.

Źródła:

• [1] https://receptomat.pl/post/tr/tradzik-w-ciazy
• [2] https://kawaleczekraju.pl/pryszcze-objawy-ciazy-jak-hormonalne-zmiany-wplywaja-na-skore
• [3] https://diag.pl/pacjent/artykuly/wysypka-w-ciazy-jakie-moga-byc-jej-przyczyny/
• [4] https://puderikrem.pl/Tradzik-w-ciazy-przyczyny-oraz-pielegnacja-w-pigulce-blog-pol-1720711578.html